Η ακμή και τα ακμοειδή εξανθήματα δεν είναι απλά σπυράκια! Με συνδυασμούς θεραπειών καταφέρνουμε συνήθως σε 2 μήνες να σταματούμε τη δημιουργία καινούργιων και μετά περνάμε στη συντήρηση του καλού αποτελέσματος.
Τι είναι η ακμή;
Η ακμή είναι μια πολυπαραγοντική νόσος, που συνήθως ξεκινά στην εφηβεία και εξαρτάται από τα ανδρογόνα. Τη βρίσκουμε σε περιοχές πλούσιες σε σμηγματογόνους αδένες και χαρακτηρίζεται από σμηγματόρροια, φαγέσωρες (μπιμπίκια), βλατίδες, φλύκταινες και κύστεις.
Ακμή Εφήβων
Η εφηβική ακμή ή κοινή ακμή είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα με ιδιάζουσα βαρύτητα καθώς λαμβάνει χώρα τη στιγμή ακριβώς που το άτομο αρχίζει να ασχολείται πιο συνειδητά με την εμφάνισή του, θέλοντας να είναι αρεστό στο άλλο φύλο και να εδραιώσει την αυτοπεποίθησή του. Η αύξηση των ορμονών επιδρά στους σμηγματογόνους αδένες και μπορεί να οδηγήσει σε μια εικόνα που επηρεάζει τον ψυχισμό του εφήβου, ο οποίος στην περίοδο εκείνη της ζωής του αντιμετωπίζει επίσης σειρά εξετάσεων σημαντικών για το μέλλον του.
Ο στόχος της θεραπείας είναι να έχουμε αποτελέσματα με τον πιο ήπιο δυνατόν τρόπο και όσο πιο σύντομα γίνεται, ώστε να αντιμετωπιστούν οι εξάρσεις και να αποφευχθεί η δημιουργία σημαδιών (ουλών) που μένουν και στην ενήλικο ζωή και έχουν κόστος για την αντιμετώπισή τους. Πάντα λαμβάνουμε υπόψιν ότι ο οργανισμός αυτός ακόμα αναπτύσσεται και ποτέ δεν υποτιμούμε την βαρύτητα που έχει αυτό το πρόβλημα σε ένα νεαρό άτομο.
Η περίοδος πριν από τις πανελλήνιες εξετάσεις δυστυχώς συνδυάζεται πολύ συχνά με εξάρσεις και ως ‘δια μαγείας’ βελτίωση μετά την τέλεσή τους.
Ακμή ενηλίκων
Πολλές φορές και στην ενήλικο ζωή ορισμένα άτομα ταλαιπωρούνται από ακμοειδή εξανθήματα που θυμίζουν αλλά ουσιαστικά δεν είναι σαν την κοινή ακμή. Η αντιμετώπιση είναι το εύκολο μέρος του προβλήματος, καθώς το ζητούμενο είναι η αποφυγή υποτροπών - και όχι η λύση δεν είναι η συνεχής χορήγηση βαριών θεραπειών. Κάποιες φορές υπάρχουν ορμονολογικά προβλήματα, συνεπώς ένας έλεγχος ειδικά σε γυναίκες με σημαντική αστάθεια στην περίοδό τους είναι χρήσιμος. Τις περισσότερες φορές όμως το πρόβλημα ενέχεται σε διατροφικές δυσανεξίες και μαζί με την θεραπευτική αγωγή που δίνουμε, συζητάμε και συμβουλεύουμε σε αυτόν τον τομέα ώστε να αποφευχθούν οι υποτροπές μετά από την ολοκλήρωση της θεραπείας. Η παθογένεια της ακμής ενηλίκων δεν έχει καμία σχέση με τη ροδόχρου ακμή, με την οποία συχνά συγχέεται.
Τρόποι θεραπείας της ακμής και των ακμοειδών εξανθημάτων
Υπάρχει πληθώρα θεραπειών στη φαρέτρα του Δερματολόγου σήμερα. Στις τοπικές αγωγές βρίσκουμε ειδικά καθαριστικά και λοσιόν, κρέμες και gel με αντιβιοτικά και ουσίες που κάνουν σμηγματορύθμιση και βελτίωση της κερατινοποίησης στο θύλακο της τρίχας. Στις θεραπείες από το στόμα χρησιμοποιούμε συνδυασμούς βιταμινών που επηρεάζουν την κερατινοποίηση και τη σμηγματόρροια, αντιβιώσεις και φυσικά την ισοτρετινοίνη σε μικρή και απόλυτα ασφαλή δόση, μια και τη συνδυάζουμε και με άλλες θεραπείες. Σημαντικός επίσης είναι και ένας σωστός καθαρισμός από την αισθητικό μας. Αυτό λαμβάνει χώρα αφού έχει δράσει αρχικά ή θεραπεία μας, έτσι ώστε μηχανικά να αφαιρεθούν οι φαγέσωρες και έτσι να μην έχουμε επιδείνωση λόγω της θεραπείας, ενώ παράλληλα να έχουμε και πιο γρήγορη ολοκλήρωση της. Τέλος γίνεται μια εκ βάθους συζήτηση γύρω από τη διατροφή που μπορεί να είναι καθοριστική , ειδικά σε μια ακμή ενηλίκων.
Αντιμετώπιση σημαδιών - ουλών ακμής
Οι ουλές της ακμής είναι συνήθως μικρά βαθουλωματάκια που μένουν μετά από βαθιά σπυράκια. Αν και καλό είναι να προληφθεί η δημιουργία τους, μπορούμε και μετά την εδραίωσή τους να τις βελτιώσουμε πάρα πολύ και ανάλογα με την αρχική εικόνα και τον αριθμό των συνεδριών ακόμα και να τις εξαλείψουμε. Οι επιλογές στο ιατρείο μας είναι πολλές (needling, peeling, laser, radiofrequencies, fillers, dermabrasion) και η εμπειρία μεγάλη. Η θεραπεία αποφασίζεται από κοινού με τον ασθενή αφού αξιολογηθεί το πρόβλημα και μετά την ολοκλήρωση της φαρμακευτικής αγωγής.
Συχνές ερωτήσεις για την ακμή
Σε ποια ηλικία εμφανίζεται συνήθως η ακμή;
H ακμή εμφανίζεται συνήθως στην εφηβεία, με αυτόματη ίαση στην νεαρή ενήλικο ζωή. Παρόλα αυτά σε κάποιες περιπτώσεις το πρόβλημα παραμένει εως και μέσα στην 4η δεκαετία της ζωής. Ακόμα πιο παράδοξο είναι πως υπάρχουν άτομα που ενώ δεν είχαν ακμή στην εφηβεία τους, εμφανίζουν ακμοειδή εξανθήματα μετά τη 2η δεκαετία της ζωής. Στις ακμές ενηλίκων, η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ακμή είναι πιο συχνή στις ανεπτυγμένες χώρες παρά στις αναπτυσσόμενες.
Ποιοι είναι οι τύποι σπυριών στην ακμή και πως δημιουργούνται τα σημάδια;
Μια ακμή χαρακτηρίζεται από πληθώρα 'σπυριών', ενώ τα είδη που συναντάμε σε κάθε περίπτωση καθορίζουν τη βαρύτητα της ακμής και το είδος της θεραπείας που πρέπει να δοθεί.
Πιο αναλυτικά στις πιο απλές μορφές έχουμε φαγέσωρες (μπιμπίκια). Σε αυτές τις περιπτώσεις, που είναι και το πρώτο στάδιο μιας ακμής, έχουμε απόφραξη των πόρων των σμηγματογόνων αδένων από κερατινοκύτταρα.
Στον αποφραγμένο πόρο μπορεί να αναπτυχθούν κάποια μικρόβια ενώ η συνέχιση της παραγωγής σμήγματος, υπό τον έλεγχο των ορμονών, οδηγεί σε 'σπάσιμο' του αδένα με το περιεχόμενό του να εκλύεται μέσα στο δέρμα. Αυτό προκαλεί φλεγμονή και τον σχηματισμό βλατίδων και φλυκταινών. Αυτή είναι και μια δεύτερη πιο βαριά μορφή ακμής.
Παρόλα αυτά, και στις δυο αυτές περιπτώσεις συνήθως δεν έχουμε σχηματισμό ουλών και τα σημάδια/κοκκινίλες, είναι παροδικά. Δυστυχώς σε κάποιους ασθενείς η φλεγμονή που προκαλείται είναι πολύ μεγαλύτερη και έχουμε σχηματισμό κυστών και αποστημάτων.
Η τρίτη και βαρύτερη μορφή ακμής ονομάζεται κυστική και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση ώστε να αποφευχθεί ο σχηματισμός ουλών για μια ζωή. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι βλάβες είναι πολλές και συρρέουν ενώ υπάρχουν 'εσωτερικά' σπυράκια που πονούν. Ο οργανισμός δεν καταφέρνει να επουλώσει στην εντέλεια μετά την έντονη φλεγμονή που έχει προκληθεί και δημιουργούνται ουλές ακμής με τη μορφή βαθουλωμάτων.